Η θλίψη είναι μια χώρα. Όταν ζει κανείς μες στη θλίψη,
δε μπορεί να είναι ούτε στην παραλία, ούτε στην εξοχή.
Christine Orban
Θλίψη ονομάζεται, η λύπη και ο ψυχικός πόνος ενός ατόμου μπροστά σε μια δυσάρεστη κατάσταση.
Θλίψη φυσιολογικά, αισθανόμαστε μετά από ένα χωρισμό ή μετά από μια απώλεια (π.χ. ανθρώπου, εργασίας, υγείας).
Θλίψη επίσης νιώθουμε από προσωπικά μας βιώματα και από εξωτερικά ερεθίσματα, π.χ. βλέπουμε ένα έργο, ακούμε μια ιστορία, διαβάζουμε ένα βιβλίο, κ.α.
Η θλίψη, η στενοχώρια, η λύπη και η απογοήτευση είναι αρνητικά αισθήματα που φυσιολογικά τα νιώθουμε όλοι, χωρίς να μας εμποδίζουν στην καθημερινή μας ζωή.
Στην παιδική ηλικία δεν μπορούμε να κατανοήσουμε τη σημαίνει θλίψη, απώλεια, αλλά σιγά – σιγά μεγαλώνοντας τα ζούμε και τα καταλαβαίνουμε όλο και περισσότερο.
Η θλίψη, είναι ένα στάδιο απόλυτα αναγκαίο, για αλλαγή του τρόπου σκέψης και προσαρμογής του ατόμου στη νέα κατάσταση που δημιουργήθηκε από το δυσάρεστο γεγονός. Μπορούμε να πούμε ότι κατά κάποιο τρόπο η θλίψη μας εκπαιδεύει, γιατί κάνοντας κάθε φορά, μετά από ένα δυσάρεστο γεγονός, την αυτογνωσία μας, γινόμαστε καλύτεροι. Το άτομο δρα, συμπεριφέρεται και οργανώνεται με τέτοιο τρόπο που διαφοροποιείτε από τους άλλους ανθρώπους ως προς το χαρακτήρα, τη στάση ζωής και τα ενδιαφέροντα του.
Εάν αφήσουμε τη θλίψη, γίνεται πολύ κουραστική, εξαντλητική και χρειάζεται μεγάλη προσπάθεια για να βγούμε από αυτή, πάνω από δυο εβδομάδες, αρχίζει να μας δημιουργεί προβλήματα, στη φυσιολογική ροη της ζωής μας (διατροφή, ύπνος, εργασία, κ.α.).
Στον καθημερινό μας λόγο η λέξη κατάθλιψη που χρησιμοποιούμε είναι μια προσωρινή κατάσταση θλίψης, στενοχώριας, μελαγχολίας, λύπης, απογοήτευσης, στην ιατρική όμως (ψυχιατρική ορολογία) σημαίνει μια ψυχική σοβαρή αρρώστια.
Η θλίψη από την κατάθλιψη διαφέρει: Η μεγάλη ένταση και η μεγάλη διάρκεια των αρνητικών αισθημάτων είναι χαρακτηριστικά της κατάθλιψης.
Η θλίψη σιγά – σιγά υποχωρεί, το άτομο (ανάλογα με την προσωπικότητα του) ξαναβρίσκει γρήγορα τους ρυθμούς της ζωής του ψάχνοντας λύσεις για το πρόβλημα του.
Τα πέντε στάδια της θλίψης κατά την Elisabeth Kübler-Ross είναι τα εξής:
Άρνηση: Τον πρώτο καιρό δεν δεχόμαστε το γεγονός. Απομονωνόμαστε, νιώθουμε μουδιασμένοι και αδύναμοι να διαχειριστούμε την κατάσταση. Είμαστε δύσπιστοι και απόμακροι προς τους άλλους ανθρώπους. Σε αυτό το στάδιο όλα μοιάζουν μάταια και δεν μπορούμε να σκεφτούμε πως θα είναι το μέλλον μας.
Θυμός: Η δυσπιστία και η τάση για απομόνωση αντικαθίστανται από τη δυσαρέσκεια και την οργή προς τους άλλους. Αρχίζουμε να μοιράζουμε κατηγορίες και ευθύνες ακόμη και στον εαυτό μας. Οσο κι αν φαίνεται περίεργο ο θυμός είναι μια μορφή επικοινωνίας με τους άλλους αφού μας αναγκάζει να βγούμε από την άρνηση και την απομόνωση. Είναι ένα απολύτως φυσιολογικό στάδιο στο να ξεπεράσουμε τη θλίψη.
Διαπραγμάτευση: Αρχίζουμε να σκεφτόμαστε το τι έγινε και φτάσαμε σε αυτήν την κατάσταση. Διαπραγματευόμαστε με τον εαυτό μας, το Θεό, την μοίρα, τους άλλους προσπαθώντας να βρούμε μια διέξοδο στη θλίψη μας. Κουβεντιάζουμε συνέχεια για αυτό και συχνά ταλανιζόμαστε από ενοχές προσπαθώντας να καταλάβουμε τι κάναμε λάθος ή σε τι φταίξαμε.
Η κατάθλιψη: Σε αυτό το στάδιο η προσοχή μας είναι επικεντρωμένη στο σήμερα. Η θλίψη που νιώθουμε γίνεται ακόμη πιο επώδυνη και νιώθουμε μόνοι. Είναι σημαντικό να κατανοήσουμε πως εδώ η κατάθλιψη δεν είναι απόρροια κάποιας ψυχικής νόσου αλλά είναι μια απολύτως φυσιολογική διαδικασία. Συχνά αισθανόμαστε πως είναι μάταιο να ζούμε. Το να δεχθούμε ψυχολογική στήριξη από άτομα που είναι κοντά μας είναι σημαντικό. Να θυμάστε πως περνάτε μια προπαρασκευαστική περίοδο για να οδηγηθείτε στο τελευταίο στάδιο.
Αποδοχή: Εχουμε πια φτάσει στο τέλος του δρόμου. Σε αυτό το στάδιο έχουμε πια αποδεχτεί το γεγονός που μας προκάλεσε θλίψη. Δε σημαίνει πως νιώθουμε καλά με το γεγονός αλλά σημαίνει πως πια μπορούμε να συνεχίσουμε την ζωή μας χωρίς να μας ορίζει η θλίψη. Ζούμε στο σήμερα, αρχίζουμε να σχεδιάζουμε νέα πράγματα, να ασχολούμαστε με νέες δραστηριότητες και να νιώθουμε και πάλι καλά με τον εαυτό μας. Πηγή: http://www.tokleidi.com/2013/04/i-thlipsi/
Τα στάδια αυτά είναι διαδοχικά και ισχύουν για κάθε απώλεια, αλλά το χρονικό διάστημα που θα παραμείνει ο καθένας μας και το ποιο θα προσπεράσουμε θα εξαρτηθεί από την προσωπικότητα μας.
Χρειάζεται μεγάλη προσοχή στον τρόπο που σκεπτόμαστε & με τον οποίο ερμηνεύουμε το γεγονός που μας οδήγησε σε αρνητικές σκέψεις και συναισθήματα, γιατί το επόμενο βήμα (Νους – ψυχή – σώμα) είναι, η σωματική διαταραχή με ένα ψυχοσωματικό πρόβλημα υγείας. Εάν νομίζουμε ότι δεν μπορούμε μόνοι μας να βγούμε από τη θλίψη ή το περιβάλλον μας (οικογενειακό – φιλικό- εργασιακό) δεν μας βοηθά, τότε οφείλουμε να ζητήσουμε βοήθεια από εξειδικευμένα άτομα, π.χ. ψυχολόγο, για να βγούμε από τη θλίψη και να μην πέσουμε στην ιατρική κατάθλιψη.
«Οτι δεν μας σκοτώνει μας κάνει πιο δυνατούς»
Σερφάροντας στο ιντερνέτ
9 κλειδιά για να ξεπεράσετε την θλίψη
Χρειάζεται χρόνος για να δεχτείτε το θλιβερό γεγονός. Για μερικούς ανθρώπους το χρονικό διάστημα θα είναι μεγαλύτερο από ότι σε άλλους. Μην βιάζεστε, δώστε χρόνο στον εαυτό σας για να αντεπεξέλθει.
Εκφράστε τα συναισθήματα σας. Συζητήστε με κάποιον φίλο σας ή με την οικογένεια σας για την αιτία της θλίψης. Μιλήστε ειλικρινά και χωρίς φόβο.
Είναι σημαντικό να έχετε δίπλα σας ένα δίκτυο κοινωνικής υποστήριξης. Δηλαδή ένα σύνολο ανθρώπων, την οικογένεια ή τους φίλους, που θα ακούν τα προβλήματα σας αλλά και θα σας βοηθήσουν να ξεπεράσετε τα πέντε στάδια της θλίψης.
Θα πρέπει να κρατήσετε μόνο τα θετικά από την κατάσταση που έχει διαμορφωθεί. Η θλίψη είναι και αυτή μέρος της ζωής σας και θα σας δώσει τις ανάλογες εμπειρίες.
Πρέπει να θέλετε να συνεχίσετε να ζείτε. Η ζωή δεν σταματά σε ένα άσχημο περιστατικό. Είναι σημαντικό να μην ξεχνάτε πως έχετε ανθρώπους γύρω σας που σας αγαπούν και σας προτιμούν «ζωντανό» και πως σας χρειάζονται. Αυτό μπορεί να είναι ένας καλός λόγος για να ξεπεράσετε τη θλίψη.
Είναι επιθυμητό να κλαίτε. Μην αισθάνεστε άσχημα και μην ντρέπεστε για αυτό. Αφήστε τον πόνο να βγει από μέσα σας.
Πηγαίνετε σε γιορτές φίλων και προσπαθήστε να μην βάλετε τον εαυτό σας στην απομόνωση. Ο άνθρωπος είναι κοινωνικό ον και στη χαρά και στη θλίψη.
Μικρές υποχρεώσεις, η εργασία, η ρουτίνα και η καθημερινότητα είναι οι καλοί σας σύμμαχοι ενάντια στη θλίψη. Επιστρέφοντας στην πραγματικότητα της καθημερινής ζωής βρίσκουμε τους ρυθμούς μας και αρχίζουμε να δημιουργούμαι αργά και σταθερά το αύριο.
Ο τρόπος που εκφράζεται η θλίψη πρέπει να γίνεται σεβαστός από τον καθένα. Εκφράστε τον πόνο με έναν τρόπο που σας ταιριάζει και σας ανακουφίζει φροντίζοντας να λειτουργεί ευεργετικά για τη ψυχή και το σώμα σας.
Όλοι θα περάσουμε κάποια μέρα από το μονοπάτι της θλίψης και πρέπει να έχουμε κατά νου ότι απαιτείται χρόνος για να ανακτήσουμε την ψυχική μας γαλήνη. Υπάρχουν πάρα πολλοί διαφορετικοί τρόποι για να εκφράσετε τον πόνο της απώλειας και όχι μόνο. Πολλοί καλλιτέχνες εξέφραζαν μέσα από τα έργα τους τη θλίψη τους και τον πόνο που εκείνη την περίοδο τους ταλαιπωρούσε. Κάντε λοιπόν τη θλίψη ευκαιρία για δημιουργία, άλλωστε στο χέρι σας είναι… Πηγή: http://www.tokleidi.com/2013/05/9-kleidia-gia-ti-thlipsi/
Τα τελευταία χρόνια συνεχώς ακούμε, «Είμαι συναισθηματικά φορτισμένη», «Δεν έχω διάθεση για τίποτα», «Χθες ήθελα συνεχώς να κοιμάμαι», «Αυτές τις ημέρες δεν έχω καμιά διάθεση να κάνω έρωτα», «Χθες δεν είχα διάθεση να μιλήσω σε κανέναν», «Αυτές τις ημέρες έχω μια τρελή διάθεση για γλυκά που τρώω συνεχώς» και πολλά άλλα τέτοια περί συναισθηματικής διάθεσης.
Τι είναι συναισθηματική διάθεση;;;
Η συναισθηματική διάθεση ή απλά διάθεση (mood) είναι ο καθολικός και σταθερός συναισθηματικός τόνος που βιώνεται εσωτερικά και που σε ακραίες περιπτώσεις μπορεί να επηρεάσει σε πολύ μεγάλο βαθμό όλες κυριολεκτικά τις πλευρές της συμπεριφοράς ενός ατόμου, καθώς και την αντίληψη για τον κόσμο που έχει το άτομο αυτό. Πηγή: http://www.psychologia.gr/disorders/mood%20disorders.htm
Μια από τις διαταραχές της διάθεσης είναι η κατάθλιψη, η οποία χαρακτηρίζεται από έλλειψη ενδιαφέροντος ή ευχαρίστηση για τη ζωή.
Συνήθως τα συμπτώματα είναι αυτά που θα μας βοηθήσουν να ξεχωρίσουμε τη «φυσιολογική» διάθεση από μια «παθολογική». Όπως ήδη έχουμε αναφέρει, το φυσιολογικό καταθλιπτικό συναίσθημα περνά γρήγορα και έχει μικρότερη ένταση ενώ στην κατάθλιψη, το καταθλιπτικό συναίσθημα έχει μεγάλη ένταση, διαρκεί περισσότερο και το άτομο νιώθει μια γενική εξασθένηση του οργανισμού.
Κατάθλιψη – Ερευνα
«Βρέθηκε η γενετική ρίζα της κατάθλιψης. Επιστήμονες από τη Βρετανία και τις ΗΠΑ ανακάλυψαν ελαττώματα στο DNA που αυξάνουν την επιρρέπεια στην ανάπτυξη της κατάθλιψης, αναφέρει η «Αμερικανική Επιθεώρηση Ψυχιατρικής» (AJP)». Πηγή: http://ygeia.tanea.gr/default.asp?pid=8&ct=11&articleID=12176&la=1
«Η Κατάθλιψη είναι η πιο διαδεδομένη ψυχική πάθηση στην εποχή μας (σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας αγγίζει το 15% έως 20% ανεξαρτήτου ηλικίας και φύλου) και παρουσιάζεται σε ήπια, μέτρια και βαριά μορφή. Οι σύγχρονοι ρυθμοί της ζωής, η κοινωνική αποξένωση και η έλλειψη ισχυρών οικογενειακών δεσμών είναι βασικοί παράγοντες που είτε δημιουργούν είτε εντείνουν μία τέτοια κατάσταση
Η έγκαιρη διάγνωση της κατάθλιψης αποτελεί σημαντικό παράγοντα πρόληψης αυτών των οριακών και επικίνδυνων καταστάσεων και καθορίζει την αποτελεσματικότητα και την αποδοτικότητα των θεραπευτικών παρεμβάσεων.
Η ολοκληρωμένη θεραπευτική παρέμβαση συμπληρώνεται πλέον και με τη δυνατότητα διεξαγωγής των
φαρμακογενετικών αναλύσεων.
Σήμερα, χάρη στις επιστημονικές εξελίξεις των τελευταίων ετών στην γενετική και την μοριακή βιολογία, παρέχει στο γιατρό τις φαρμακογενετικές αναλύσεις αποσκοπώντας στον καθορισμό της βέλτιστης φαρμακευτικής αγωγής για τον κάθε ασθενή». Πηγή: http://www.veresies.com/index.php?option=com_content&view=article&id=253:-dna&catid=64:popular-articles&lang=el
«Σύμφωνα με μελέτη που πραγματοποίησε η Σχολή Υγείας του πανεπιστημίου Κουήνσλαντ της Αυστραλίας, η κατάθλιψη έχει χτυπήσει και στην Ελλάδα της οικονομικής κρίσης, καθώς όπως αναφέρεται, το 2010 σχεδόν το 5% των Ελλήνων πάσχει από «μείζονα καταθλιπτική διαταραχή».
Ο αντίστοιχος μέσος όρος για τη Δυτική Ευρώπη είναι 4,7% (από 4,3% έως 5%). Υπάρχουν χώρες με μεγαλύτερα ποσοστά κατάθλιψης, όπως η Ολλανδία (8%) και η Ελβετία (6,2%) και άλλες με χαμηλότερα, όπως η Βρετανία (3%) και το Βέλγιο (4%).
Σε παγκόσμιο επίπεδο, η κατάθλιψη (με ποσοστό 8,2%) κατατάχτηκε ως δεύτερη κυριότερη αιτία ανικανότητας, αν και η επίπτωσή της ποικίλει σημαντικά από χώρα σε χώρα. Τα υψηλότερα ποσοστά κατάθλιψης καταγράφονται στο Αφγανιστάν και τα χαμηλότερα στην Ιαπωνία. Γενικότερα, η κατάθλιψη πλήττει περισσότερο τις χώρες χαμηλού και μεσαίου εισοδήματος και λιγότερο τις πιο πλούσιες, αναφέρει το ΑΠΕ-ΜΠΕ.
Ακόμα, σύμφωνα με τη μελέτη, η κατάθλιψη επιβαρύνει περισσότερο τις γυναίκες από τους άνδρες και τους ενήλικες εργαζόμενους από τις άλλες πληθυσμιακές ομάδες. Εξάλλου, ένα σημαντικό ποσοστό των αυτοκτονιών και των ισχαιμικών καρδιαγγειακών επεισοδίων αποδίδονται στην κατάθλιψη».
Πηγή: iefimerida.gr
Στεργιανή Παπλιάκα Νοσηλεύτρια – Εκπαιδευτικός
