Του Βασιλείου
Γιαννογλούδη,
καθηγητή
4 Λυκείου
Σερρών
και Αντιπροέδρου Ε.Μ.Ε.Ι.Σ
Στις 4/9/2020 απέστειλα υπόμνημα στους:
Αντιπεριφερειάρχη Σερρών Παναγιώτη Σπυρόπουλο, Δήμαρχο Σερρών Αλέξανδρο Χρυσάφη και Διευθύντρια Αρχαιολογικής Εφορείας Σερρών Δημητρία Μαλαμίδου «σχετικά με την Ιστορία του Αρχαιολογικού Μουσείου Σερρών και τις πρωτοβουλίες κατασκευής νέου κτιρίου».
Στην αρχή της επιστολής ανέφερα σχετικά με την ιστορία του αρχαιολογικού κτιρίου, πως επιλέχθηκε το Μπεζεστένι ως κτίριο του το 1970 και πως στην πορεία υπήρχαν συλλογικά αιτήματα του σερραϊκού λαού για κατασκευή νέου κτιρίου. Τέλος παρέθεσα κείμενο του Υπουργού Πολιτισμού πως το 2003 «Επιτροπή του Υπουργείου Πολιτισμού πρότεινε την παραχώρηση μέρους του στρατοπέδου Παπαλουκά για την ανέγερσή του».
Α) ΜΙΑ ΠΡΩΤΗ ΟΡΙΟΘΕΤΗΣΗ
ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΟΥ (ΔΙΑΧΡΟΝΙΚΟΥ)
ΜΟΥΣΕΙΟΥ
ΣΤΟ ΠΑΡΚΟ ΠΑΠΑΛΟΥΚΑ
Πράγματι στο πρόσφατο Γενικό Πολεοδομικό σχέδιο των Σερρών σε σχέση με το πολιτιστικό πάρκο (ΦΕΚ τ. 95/26-5-2016 αναγκαστικών απαλλοτριώσεων και πολεοδομικών θεμάτων) δημοσιεύεται έγκριση πολεοδόμησης της έκτασης του πρώην στρατοπέδου Παπαλουκά και καθορισμός όρων και περιορισμών δόμησης αυτής. Σε αυτό προβλέπεται κτίριο Διαχρονικού Μουσείου (δηλ. θα περιλαμβάνει εκτός της προϊστορικής, κλασικής, ελληνιστικής και ρωμαϊκής περιόδου και Βυζαντινά, Οθωμανικά αλλά και ευρήματα Επανάστασης 1821, Μακεδονικού Αγώνα, Βαλκανικών και δύο Παγκόσμιων Πολέμων κ.α.) διαστάσεων 40Χ50 μ. (σε διπλανή εικόνα το κτίριο με το κόκκινο χρώμα).
Δε θα αναλύσουμε εδώ αν μια τέτοια οριοθέτηση Διαχρονικού μουσείου είναι επαρκής για το Ν. Σερρών. Θα αναφέρουμε όμως ένα παράδειγμα νομού εφάμιλλου με τον Σερρών, του Νομού Λάρισας, για να μπορεί να γίνει σύγκριση σχετικά με το τι έχει επιτευχθεί εκεί.
Β) ΤΟ ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ ΤΗΣ ΛΑΡΙΣΣΑΣ
«Στο Ν. Λάρισας το παλιό Αρχαιολογικό Μουσείο στεγαζόταν στο Γενί Τζαμί, στο κέντρο της πόλης. Το κτίριο παρουσίαζε πολλά εγγενή προβλήματα, με κυριότερο αυτό της έλλειψης χώρου. Μετά από χρόνια ζυμώσεων και αφού η ανάγκη της μεταστέγασης είχε γίνει πλέον επιτακτική, επιλέχτηκε ο λόφος του Μεζούρλου με έκταση 54 στρεμμάτων ως ο πλέον κατάλληλος χώρος για το νέο Διαχρονικό Μουσείο και παραχωρήθηκε σταδιακά από το Δήμο Λάρισας στο Υπουργείο Πολιτισμού.
1984: Προκηρύχθηκε πανελλήνιος αρχιτεκτονικός διαγωνισμός για την ανέγερση του Διαχρονικού Μουσείου.
1996: Έγινε η θεμελίωση του κτιρίου.
2006: Ολοκληρώθηκε η κατασκευή του.
2008: Πραγματοποιήθηκε η διοικητική παραλαβή του μουσείου από την ΙΕ΄ Εφορεία Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων και την 7η Εφορεία Βυζαντινών Αρχαιοτήτων.
2012: Το παλιό Αρχαιολογικό Μουσείο έκλεισε προκειμένου να γίνει η μεταφορά και η συντήρηση των εκθεμάτων.
2015: Στις 28 Νοεμβρίου του το Μουσείο άνοιξε τις πύλες του στο κοινό, σηματοδοτώντας μια νέα εποχή για τον πολιτισμό της Λάρισας και της Θεσσαλίας».
Τα κτίρια αναπτύσσονται σε δύο έως τέσσερα επίπεδα και έχουν συνολικό εμβαδό 11.750 τ.μ.
Στο πρώτο υπάρχει ο χώρος υποδοχής με εκδοτήριο εισιτηρίων και βεστιάριο, αμφιθέατρο 100 ατόμων, χώροι εκπαιδευτικών προγραμμάτων, κατάστημα ειδών πώλησης, καφέ και WC.
Το δεύτερο κτίριο περιλαμβάνει τα γραφεία της Εφορείας Αρχαιοτήτων Λάρισας και τη βιβλιοθήκη της Υπηρεσίας.
Στο τρίτο και μεγαλύτερο κτίριο βρίσκονται οι εκθεσιακοί χώροι της μόνιμης και της περιοδικής έκθεσης εμβαδού 1500 τ.μ. και 500 τ.μ. αντίστοιχα, πέντε σύγχρονα εργαστήρια συντήρησης (εικόνας και τοιχογραφιών, λίθου και μαρμάρου, πήλινων, μετάλλου και ψηφιδωτών) καθώς και οι αποθήκες αρχαιοτήτων.
Γ) ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΕΣ/ΒΗΜΑΤΑ
ΓΙΑ ΤΟ ΔΙΑΧΡΟΝΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΣΕΡΡΩΝ
Το πρώτο βήμα είναι η έκφραση της θέλησης και αποφασιστικότητας του λαού της πόλης και του Νομού για την κατασκευή κτιρίου διαχρονικού (Αρχαιολογικού) Μουσείου στο πρώην στρατόπεδο Παπαλουκά. Αυτό πρακτικά σημαίνει να παρθούν αποφάσεις Δημοτικού Συμβουλίου Σερρών και Περιφερειακού Συμβουλίου Κ. Μακεδονίας για την κατασκευή του Μουσείου και να αποσταλούν στον Πρωθυπουργό, Υπουργό Πολιτισμού και τοπικούς βουλευτές.
Το δεύτερο βήμα είναι μια κοινή σύσκεψη Υπουργού Πολιτισμού, Αντιπεριφερειάρχη Σερρών, Δημάρχου Σερρών και Διευθύντριας Αρχαιολογικής Εφορείας Σερρών για το θέμα της κατασκευής σύγχρονου κτιρίου για το Διαχρονικό (Αρχαιολογικό) μουσείο Σερρών στο χώρο του πολιτιστικού πάρκου πρώην στρατόπεδο Παπαλουκά.
Τρίτο βήμα η Αρχαιολογική Εφορεία Ν. Σερρών να εντοπίσει τις ανάγκες σε χώρους εκθέσεως των αρχαιολογικών ευρημάτων για τα υπάρχοντα διάσπαρτα (Μπεζεστένι, αύλειος χώρος Αγ. Θεοδώρων, Ζιτζιρλή τζαμί) αλλά και μελλοντικά ευρήματα από μη ολοκληρωθείσες ανασκαφές του Νομού, αλλά και ευρήματα που βρίσκονται σε άλλα μουσεία κυρίως στην Καβάλα, χώρους περιοδικών εκθέσεων, χώρους εργασίας, αποθήκευσης, επεξεργασίας κτλ. Με βάση όλα αυτά και με συμπαράσταση των τοπικών πολιτικών αρχών και βουλευτών, το Υπουργείο Πολιτισμού να προχωρήσει σε πανελλήνιο αρχιτεκτονικό διαγωνισμό για τα σχέδια της ανέγερσης του Μουσείου Σερρών.
Από εκεί και πέρα τα βήματα έχουν αναφερθεί σε προηγούμενη ενότητα, αλλά η υλοποίησή τους θα έχει μεγάλη χρονική διάρκεια.
Δ) ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ
Από τα παραπάνω καθίσταται φανερό ότι η κατασκευή ενός σύγχρονου κτιρίου με τις προδιαγραφές που αναφέρθηκαν για το Διαχρονικό μουσείο Σερρών, οδηγεί πολιτιστικά το Ν. Σερρών στον 21ο αιώνα. Το κτίριο αυτό θα ενοποιήσει, προστατεύσει και αναδείξει τα διάσπαρτα αρχαιολογικά ευρήματα του Νομού σε ενιαίο και ασφαλή χώρο.
Άμεση θα είναι η επίδραση της δημιουργίας του Διαχρονικού μουσείο και στην παρακείμενη πινακοθήκη του διεθνούς φήμης καλλιτέχνη Κων. Ξενάκη και γενικότερα στο σύνολο του πολιτιστικού πάρκου Σερρών. Τα αξιόλογα και με επιμέλεια εκτεθειμένα πολιτιστικά και αρχαιολογικά αντικείμενα στα κτίρια του πολιτιστικού πάρκου Σερρών, θα αποτελούν πόλο έλξης σε ευρύ φάσμα μαθητών και πολιτών της Β. Ελλάδος για να τα επισκέπτονται.
Τελικά οι Σέρρες με τα κτίρια του πολιτιστικού Πάρκου θα αποκτήσουν πανελλαδική πολιτιστική οντότητα.