ΠΡΟΣ ΤΟ ΔΗΜΑΡΧΟ ΚΑΙ ΤΟΥΣ ΔΗΜΟΤΙΚΟΥΣ ΣΥΜΒΟΥΛΟΥΣΤΟΥ ΔΗΜΟΥ ΒΙΣΑΛΤΙΑΣ
Γράφει: ο Νίκος Βλαδίκας
Το πιο αγωνιώδες ίσως ερώτημα που απασχολεί τους αιρετούς της τοπικής αυτοδιοίκησης είναι : ποιες είναι οι αναγκαίες πρωτοβουλίες που πρέπει να ληφθούν, ώστε να προκύψουν χειροπιαστά αποτελέσματα προς όφελος των δημοτών;
Βέβαια το εύρος των αρμοδιοτήτων του Δήμου με τον Καλλικράτη μεγάλωσε πολύ. Κυρίως όμως αυτό έχει να κάνει με θέματα που σχετίζονται με τη λεγόμενη καθημερινότητα του πολίτη. Από την άλλη μεριά το μεγαλύτερο πρόβλημα της ελληνικής κοινωνίας σήμερα και βέβαια και της τοπικής μας κοινωνίας, είναι η ραγδαία αυξανόμενη ανεργία και κυρίως η ανεργία των νέων. Δυστυχώς στην περίπτωση αυτή δεν υπάρχει ένα σαφές πλαίσιο δράσεων για την τοπική αυτοδιοίκηση, δε θα μπορούσε ίσως να υπάρξει και έτσι οι όποιες πρωτοβουλίες πρέπει να είναι αποτέλεσμα της φαντασίας και της ευρηματικότητας των αιρετών της τοπικής αυτοδιοίκησης. Επίσης οι πρωτοβουλίες που θα ληφθούν πρέπει να λαμβάνουν υπόψη, ότι το μέσο μορφωτικό επίπεδο των νέων σήμερα είναι υψηλό, κατά συνέπεια είναι υψηλές οι εργασιακές προσδοκίες και επομένως οι όποιες πρωτοβουλίες πρέπει να οδηγούν στη δημιουργία αντίστοιχων θέσεων εργασίας. Για παράδειγμα η δημιουργία ενός θερμοκηπίου θα δημιουργούσε θέσεις εργασίας για τις οποίες θα υπήρχε μικρή ζήτηση από τη νεολαία, ενώ αντίθετα η δημιουργία ενός ξενοδοχείου θα δημιουργούσε θέσεις εργασίας με μεγάλη ζήτηση.(Με το παράδειγμα αυτό δεν έχω την πρόθεση να μειώσω την οποιαδήποτε πρωτοβουλία αναληφθεί για τη δημιουργία μικρών, οικογενειακής μορφής θερμοκηπίων, τα οποία θα φέρουν σημαντικά εισοδήματα σε συνδημότες μας, αλλά να δηλώσω για μία ακόμη φορά την αντίθεση μου στην παραχώρηση του γεωθερμικού μας πεδίου για τη δημιουργία μεγάλων θερμοκηπίων, τα οποία θα δημιουργήσουν κάποιες θέσεις εργασίας, οι οποίες όμως δε θα είναι ελκυστικές για τους νέους μας).
Κατά την άποψη μου οι πρωτοβουλίες που θα ληφθούν θα πρέπει να ικανοποιούν τρεις συνθήκες :
1η Να αξιοποιούν υπάρχοντα συγκριτικά πλεονεκτήματα της περιοχής.
Το επενδυτικό ενδιαφέρον σήμερα είναι πολύ μικρό και η όποια επενδυτική ιδέα για να συγκινήσει τους υποψήφιους επενδυτές, πρέπει να εμπεριέχει ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα. Είναι προφανές ότι δράσεις που αξιοποιούν τοπικά συγκριτικά πλεονεκτήματα, προσφέρουν στην επένδυση ανταγωνιστικά ατού.
2η Ο Δήμος να μην είναι επιχειρηματίας.
Είναι κοινός τόπος πλέον, ότι η επιχειρηματικότητα πρέπει να ασκείται από τους ιδιώτες και όχι από φορείς του δημοσίου. Η περίπτωση του ξενοδοχείου ΄΄ΓΕΡΑΚΙΝΑ΄΄, αλλά και χιλιάδες άλλες περιπτώσεις δημόσιων και δημοτικών επιχειρήσεων στην Ελλάδα, αποδεικνύουν του λόγου το ασφαλές. Βέβαια οφείλουμε να ομολογήσουμε ότι τη δεκαετία του 80 η ανάγκη για τη δημιουργία ενός ξενοδοχείου στη Νιγρίτα ήταν επιτακτική. Και πράγματι το ξενοδοχείο επηρέασε θετικά το πρεστίζ της τοπικής αγοράς. Οι δημοτικοί άρχοντες της εποχής αγωνιούσαν να αναλάβουν επενδυτικές πρωτοβουλίες και διακατέχονταν από την πεποίθηση, ότι μία δημοτική επιχείρηση μπορεί να είναι ανταγωνιστική και κατά συνέπεια βιώσιμη.
Δυστυχώς οι εξελίξεις έδειξαν άλλα.
3η Η όποια επένδυση προκύψει από πρωτοβουλία του Δήμου, πρέπει να τύχει της
έγκρισης του Δημοτικού Συμβουλίου.
Ο Δήμος μας οφείλει να έχει τη δική του στρατηγική ανάπτυξης και όποια επένδυση προκύψει ως αποτέλεσμα δικών του πρωτοβουλιών, πρέπει να εντάσσεται στη στρατηγική αυτή.
Προσπαθώντας να συμβάλλω προς την κατεύθυνση αυτή, διατυπώνω δύο προτάσεις. Επειδή όμως διαισθάνομαι, ότι δικαιολογημένα θα ξεπηδήσει στον καθένα το ερώτημα :΄΄ Γιατί όταν ήσουν Δήμαρχος δεν πήρες τις σχετικές πρωτοβουλίες: ΄΄ , πιστεύω ότι πριν συνεχίσω, πρέπει να απαντήσω. Πίστευα και εγώ, όπως όλοι οι Δήμαρχοι των τελευταίων δεκαετιών, ότι η προσπάθεια έπρεπε να επικεντρώνεται στην παραχώρηση των ακινήτων του ΕΟΤ στο Δήμο και η αξιοποίηση τους να ακολουθήσει. Δυστυχώς η ιδέα αυτή αποδείχθηκε λανθασμένη.
1η ΠΡΟΤΑΣΗ : ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΘΕΡΜΑΛΙΣΤΙΚΟΥ ΚΕΝΤΡΟΥ ΣΤΑ ΘΕΡΜΑ
Αναφέρομαι στη δημιουργία ενός υπερσύγρονου θερμαλιστικού κέντρου στην κοιλάδα του Μεγάλου Ρέματος στα Θερμά και συγκεκριμένα στην έκταση που ανήκει στο Δήμο. Το κόστος της επένδυσης πρέπει να είναι της τάξεως των 15.000.000 ευρώ. Γιατί ένα τόσο μεγάλο ποσόν είναι το ερώτημα; Πιστεύω ότι για τους ηλικιωμένους που κάνουν μπάνια, επιδοτούμενοι από το ΙΚΑ με 20 – 25 ευρώ την ημέρα και παίρνουν μία μερίδα φαγητού, την οποία καταναλώνουν μισή το μεσημέρι και μισή το βράδυ, υπάρχουν πολλές λουτροπόλεις στην Ελλάδα. Εμείς, προκειμένου να διασφαλίσουμε την κατανάλωση στην περιοχή μας υψηλών εισοδημάτων και άρα υψηλή προστιθέμενη αξία, πρέπει να προσελκύσουμε τους νέους και ξένους τουρίστες μεγάλων καταναλωτικών δυνατοτήτων. Για να επιτευχθεί όμως αυτός ο στόχος, πρέπει η επένδυση να είναι υψηλών προδιαγραφών και άρα υψηλού κόστους. Το γεγονός ότι είμαστε σε κοντινή απόσταση από τη Θεσσαλονίκη, από το αεροδρόμιο Μακεδονία, από 3 μεγάλες πόλεις(Σέρρες – Καβάλα – Δράμα) και από τα σύνορα του Προμαχώνα, αναμφισβήτητα βοηθά προς την κατεύθυνση αυτή. Διευκρινίζεται ότι η επένδυση θα αφορά μόνο θερμαλιστικό κέντρο(ΣΠΑ) και όχι ξενοδοχειακή μονάδα. Πιστεύω ότι η δημιουργία ενός τέτοιου θερμαλιστικού κέντρου, θα αποτελέσει σημαντικό πόλο έλξης, ώστε να δημιουργηθούν σύγχρονες ιδιωτικές ξενοδοχειακές μονάδες στην ευρύτερη περιοχή.
Αυτό εξάλλου είναι το μοντέλο στο οποίο στηρίχθηκε η ανάπτυξη όλων σχεδόν των ευρωπαικών λουτροπόλεων.
Η επένδυση θα γίνει από Ανώνυμη Εταιρεία, που θα συσταθεί από το Δήμο Βισαλτίας και ιδιώτη ως ΣΔΙΤ(Σύμπραξη Δημόσιου Ιδιωτικού Τομέα), στο μετοχικό κεφάλαιο της οποίας θα έχει το 300/0 ο Δήμος και το 700/0 ο ιδιώτης εταίρος.
Το σχήμα με βάση το οποίο θα χρηματοδοτηθεί η επένδυση θα είναι το εξής :
– 5.000.000 ευρώ η ίδια συμμετοχή
– 5.000.000 ευρώ επιχορήγηση από τον αναπτυξιακό νόμο
– 5.000,000 ευρώ δανειοδότηση
Το ποσόν της ίδιας συμμετοχής θα καλυφθεί κατά 300/0, δηλ. 1.500.000 ευρώ από το Δήμο και κατά 700/0, δηλ. 3.500.000 ευρώ από τον ιδιώτη εταίρο. Προκύπτουν 2 ερωτήματα :
α) Που θα βρεθούν τα 1.500.000
ευρώ από το Δήμο;
Το ποσόν αυτό θα αντληθεί από το πρόγραμμα ΕΛΛΑΔΑ. Το πιθανό αντεπιχείρημα ότι ο σχετικός νόμος δεν έχει ακόμη ψηφισθεί, δεν πρέπει να μας σταματήσει, αφού τα χρήματα της ίδιας συμμετοχής, όπως θα εξηγηθεί παρακάτω, θα χρησιμοποιηθούν στην καλύτερη περίπτωση σε 2 χρόνια. Επίσης ένα μεγάλο μέρος του ποσού αυτού θα μπορούσε να είναι το υπόλοιπο από την πώληση του ακινήτου του ξενοδοχείου μετά την πληρωμή των οφειλών
β) Πως θα επιλεγεί ο ιδιώτης εταίρος;
Αυτό θα γίνει με διεθνή διαγωνισμό, ο οποίος θα εξελιχθεί σε 3 φάσεις. Κατά την 1η φάση θα δημοσιευθεί διεθνής πρόσκληση εκδήλωσης ενδιαφέροντος, ώστε οι ενδιαφερόμενοι να προσκομίσουν τα δικαιολογητικά που θα κριθούν απαραίτητα για να αξιολογηθούν η εμπειρία τους, σε κατασκευές, αλλά και σε διαχείριση σχετικών έργων, η δανειοληπτική τους επάρκεια και όλα εκείνα τα χαρακτηριστικά τους, που θα εγγυώνται την ομαλή ολοκλήρωση και την επιτυχή διαχείριση της μονάδας. Από την αξιολόγηση αυτή θα επιλεγούν εκείνοι που διαθέτουν τα απαιτούμενα χαρακτηριστικά, οι οποίοι και θα διαγωνισθούν στη δεύτερη φάση. Παράλληλα με την 1η φάση θα ξεκινήσει και η διαδικασία επιλογής τεχνικού συμβούλου. Κατά τη 2η φάση και μετά από εισήγηση του τεχνικού συμβούλου, θα αποσταλεί σε όλους τους επιτυχόντες της 1ης φάσης πρόσκληση για να υποβάλλουν την πρόταση τους, η οποία από τεχνικής άποψης θα είναι σε επίπεδο προμελέτης με προυπολογισμό του έργου. Οι προτάσεις θα αξιολογηθούν τεχνικά και οικονομικά και θα επιλεγεί η βέλτιστη. Στην 3η φάση θα κληθεί αυτός που πρότεινε τη βέλτιστη πρόταση να καταθέσει οριστικές μελέτες και οριστικό προυπολογισμό. Σε όλες τις φάσεις τις αποφάσεις θα εγκρίνει πάντα το Δημοτικό Συμβούλιο. Είναι προφανές ότι με τη μέθοδο αυτή ικανοποιούνται και οι 3 προυποθέσεις που τέθηκαν παραπάνω. Επιπλέον ο Δήμος αφού επιλέξει την πρόταση, αναθέτει την υλοποίηση της σε αυτόν που την πρότεινε, δηλ. σε αυτόν που την πιστεύει περισσότερο. Είναι προφανές ότι ο απαιτούμενος χρόνος για την ολοκλήρωση της παραπάνω διαδικασίας θα είναι τουλάχιστον 2 χρόνια.
2η ΠΡΟΤΑΣΗ : ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΔΑΣΙΚΟΥ ΧΩΡΙΟΥ ΣΤΟ ΑΗΔΟΝΟΧΩΡΙ
Το Αηδονοχώρι έχει το συγκριτικό πλεονέκτημα, ότι βρίσκεται πολύ κοντά σε ένα όμορφο δάσος και στις παραλίες του Στρυμωνικού κόλπου. Έτσι δίνει τη δυνατότητα συνδυασμού θαλάσσιων και δασικών διακοπών. Η δημιουργία ενός δασικού χωριού στην ευρύτερη περιοχή του Αηδονοχωρίου αφενός μεν θα αξιοποιήσει το συγκριτικό αυτό πλεονέκτημα, αφετέρου δε θα αποτελέσει πόλο έλξης για τους κυνηγούς όλης της Ελλάδας κατά τη διάρκεια του χειμώνα. Το κόστος της επένδυσης θα είναι της τάξεως των 3.000.000 ευρώ.
Η επένδυση θα γίνει από Ανώνυμη Εταιρεία την οποία θα συστήσουν ο Δήμος Βισαλτίας και ιδιώτης, στο μετοχικό κεφάλαιο της οποίας θα συμμετέχουν ο Δήμος κατά 300/0 και ο ιδιώτης εταίρος κατά 700/0.
Το σχήμα με βάση το οποίο θα χρηματοδοτηθεί η επένδυση θα είναι το εξής :
1.000.000 ευρώ ίδια συμμετοχή
1.000.000 ευρώ επιχορήγηση από τον αναπτυξιακό νόμο
1.000.000 ευρώ από δανεισμό
Το ποσόν της ίδιας συμμετοχής θα καλυφθεί κατά 300/0 από το Δήμο, δηλ. 300.000 ευρώ και από τον ιδιώτη κατά 700/0, δηλ. 700.000 ευρώ.
Όλα τα υπόλοιπα όπως παραπάνω.
Ένα ακόμη εύλογο ερώτημα είναι : ποιοι ιδιώτες θα επενδύσουν τόσα χρήματα στα Θερμά και στο Αηδονοχώρι και μάλιστα σε μία τόσο δύσκολη οικονομικά συγκυρία; Νομίζω ότι για όσους γνωρίζουν τα στοιχειώδη από δημόσια έργα, αρκεί ως απάντηση η ακόλουθη επισήμανση : στη σύνταξη των προυπολογισμών των έργων θα χρησιμοποιηθούν οι τιμές που χρησιμοποιεί το Δημόσιο στις μελέτες του, δηλ. οι επονομαζόμενες ΄΄τιμές Σουφλιά΄΄.
Σύμφωνα με τον Καλλικράτη οι Δήμοι δεν έχουν το δικαίωμα να δημιουργούν ανώνυμες εταιρείες. Έχουν όμως το δικαίωμα να διατηρούν τις ήδη υπάρχουσες. Εμείς έχουμε την τύχη να διαθέτουμε μία ανώνυμη εταιρεία τη ΔΤΕ ΓΕΡΑΚΙΝΑ, της οποίας μάλιστα ο σκοπός είναι να αναπτύσσει τουριστική επιχειρηματική δραστηριότητα. Έτσι η ΔΤΕ ΓΕΡΑΚΙΝΑ μπορεί να αποτελέσει το όχημα για την υλοποίηση αυτών των επενδύσεων, χωρίς καν να χρειασθεί τροποποίηση του εταιρικού της. Η ιδέα αυτή ενισχύεται από το δεδομένο, ότι μία ανώνυμη εταιρεία είναι πολύ πιο ευέλικτη από ένα δήμο, αλλά και από τα νομικά του πρόσωπα δημοσίου δικαίου. Κάτι που θα λάβουν σοβαρά υπόψη οι υποψήφιοι ιδιώτες εταίροι, αφού σίγουρα θα τους ενδιαφέρει, το νομικό πρόσωπο με το οποίο θα συνεργασθούν να είναι όσο το δυνατόν περισσότερο ευέλικτο και λιγότερο γραφειοκρατικό.
Οι προτάσεις αυτές δε φιλοδοξούν να αποτελέσουν τις τελικές λύσεις, αλλά πιστεύω ότι μπορούν να αποτελέσουν μία καλή βάση για συζήτηση. Επίσης τα ποσά που αναφέρονται, πρέπει να θεωρηθούν ενδεικτικά, αφού πρέπει να προκύψουν μετά από μία πιο ολοκληρωμένη έρευνα. Προτείνω λοιπόν στο Δήμαρχο να προσκαλέσει άμεσα τους αρχηγούς των δημοτικών παρατάξεων για να ξεκινήσουν οι σχετικές συζητήσεις.
Αν τελικά οι προτάσεις αυτές υιοθετηθούν από το Δημοτικό Συμβούλιο και αποτελέσουν την αιχμή του δόρατος στην προσπάθεια να καταστεί ο τόπος μας τουριστικός προορισμός, θα πρέπει παράλληλα να αναληφθούν και άλλες πρωτοβουλίες, ώστε το παζλ να συμπληρωθεί. Θα πρέπει να καταστεί επισκέψιμος ο αρχαιολογικός χώρος της Τερπνής. Θα πρέπει να αναδειχθεί η κοιλάδα του Κουπατσινού ως περιοχή φυσικού κάλλους. Θα πρέπει να αναβαθμισθεί περιβαλλοντικά ο Πύργος της Μάρως στη Δάφνη. Θα πρέπει να επιδιωχθεί η δημιουργία ιπποδρομίου στη Νιγρίτα και να επεκταθεί η διάνοιξη και η διασύνδεση των ορεινών μονοπατιών σε ολόκληρο τον ορεινό όγκο του Δήμου. Πάνω από όλα όμως θα πρέπει να βελτιωθεί ο οδικός άξονας Κερδυλλίων – Στρυμονικού, ο οποίος αφενός μεν θα διευκολύνει την επικοινωνία με τη Θεσσαλονίκη και το αεροδρόμιο Μακεδονία, αφετέρου δε θα δώσει τη δυνατότητα της γρήγορης, άνετης και ασφαλούς επικοινωνίας όλων των παραπάνω προορισμών. Η αναφορά στις παρεμβάσεις αυτές δεν πρέπει με κανέναν τρόπο να θεωρηθεί ως προαπαιτούμενο για την προώθηση των 2 αναπτυξιακών προτάσεων. Αναφέρονται κυρίως για να δώσουν μία ολοκληρωμένη εικόνα του περιβάλλοντος μέσα στο οποίο θα πρέπει να λειτουργήσουν μεσομακροπρόθεσμα οι 2 μονάδες.
Θα μπορούσε κάποιος να ισχυρισθεί, ότι θέτουμε υψηλούς στόχους, που δύσκολα υλοποιούνται, με σκοπό να οδηγήσουμε τη δημοτική αρχή σε αποτυχία, για να το εκμεταλλευθούμε στη συνέχεια πολιτικά. Καταλαβαίνω ότι θα μπορούσε να κερδίσει έδαφος μία τέτοια καχυποψία. Προτείνω λοιπόν να συμμετέχουμε όλοι οι αρχηγοί των δημοτικών παρατάξεων και ο Δήμαρχος ως πρόεδρος, στο διοικητικό συμβούλιο της ΔΤΕ ΓΕΡΑΚΙΝΑ, χωρίς να υπάρχει δεδομένη παραταξιακή πλειοψηφία και να είμαστε όλοι συνυπεύθυνοι για το όποιο αποτέλεσμα. Η επιπλέον ευθύνη του Δημάρχου θα περιορίζεται στο να θέτει στη διάθεση του διοικητικού συμβουλίου τους ειδικούς του συμβούλους και το μηχανισμό του Δήμου, όταν αυτό είναι αναγκαίο. Επιμένω ότι έχει μεγάλη σημασία να συμμετέχουν στη σύνθεση του διοικητικού συμβουλίου οι ίδιοι οι αρχηγοί των δημοτικών παρατάξεων και όχι αναπληρωτές τους δημοτικοί σύμβουλοι, ώστε η ευθύνη να είναι προσωπικά δική μας. Επειδή δε το όργανο αυτό πρέπει να μπορεί να συνεδριάσει ανά πάσα στιγμή και επειδή κάποιοι εκ των πραγμάτων δε θα μπορούν πάντα να παραβρίσκονται, προτείνω πριν από κάθε συνεδρίαση να προηγείται προσυνεδρίαση – τηλεδιάσκεψη, ώστε να συμμετέχουν και οι απόντες και στη συνέχεια οι παρευρισκόμενοι στην επίσημη συνεδρίαση να επικυρώνουν τα συμφωνηθέντα στην προσυνεδρίαση. Εννοείται ότι οι προσυνεδριάσεις – τηλεδιασκέψεις θα μαγνητοσκοπούνται.
Είναι σίγουρο ότι το προτεινόμενο εγχείρημα δεν είναι εύκολο. Πολλές είναι οι αβεβαιότητες, πολλοί είναι και οι αστάθμητοι παράγοντες που στην πορεία θα πρέπει να αντιμετωπισθούν. Η επιτυχία δεν είναι διασφαλισμένη. Ίσως μετά από μία μεγάλη προσπάθεια να προκύψει, ως αποτέλεσμα, μία μεγάλη αποτυχία. Πιστεύω όμως ότι πρέπει να αναλάβουμε το ρίσκο της προσωπικής μας αποτυχίας και να προχωρήσουμε, αν θέλουμε να αισθανόμαστε ότι ανταποκρινόμαστε έστω και στοιχειωδώς στις προσδοκίες των συνδημοτών μας. Επισημαίνεται ότι το όποιο ρίσκο αφορά τα φυσικά πρόσωπα και όχι το Δήμο, αφού ακόμη και σε περίπτωση αποτυχίας ο Δήμος δεν έχει τίποτε να χάσει. Σε τελευταία ανάλυση η τρέχουσα ατζέντα οδηγεί σε κοκορομαχίες, οι οποίες μας διασύρουν σε όλο το νομό. Ας προσπαθήσουμε λοιπόν να αλλάξουμε ατζέντα και να επικεντρώσουμε σε πράγματα που μπορούν να μας ενώσουν, όντες βέβαιοι ότι ανεξάρτητα από το όποιο αποτέλεσμα θα αποδειχθούμε χρήσιμοι για τον τόπο μας.
Βλαδίκας Νίκος
Δημοτικός Σύμβουλος
Δήμου Βισαλτίας