Μαυροθάλασσα Σερρών: Το παλιό κεφαλοχώρι της Βισαλτίας που αντιστέκεται στην παρακμή

Παρά τη μεγάλη πληθυσμιακή συρρίκνωση παραμένει το μεγάλο χωριό της περιοχής με ιδιαίτερα αγροτικό ενδιαφέρον

Η Μαυροθάλασσα υπήρξε ιστορικά ένα από τα μεγαλύτερα και σημαντικότερα κεφαλοχώρια των Σερρών, λειτουργώντας για δεκαετίες ως διοικητικό και αγροτικό κέντρο της επαρχίας Βισαλτίας.

Μετά το 1950, χάρη στον πληθυσμό της, κατατάχθηκε ανάμεσα στα πολυπληθέστερα χωριά του Νομού. Η λειτουργία υποκαταστήματος της Αγροτικής Τράπεζας από το 1979 (αρχικά ως θυρίδα με δύο υπαλλήλους), η παρουσία Αστυνομικού Τμήματος έως το 2012, αλλά και η δραστηριότητα του εργοστασίου τοματοπολτού ΣΕΡΚΟ, ενίσχυαν διαρκώς το κοινωνικοοικονομικό της προφίλ.

Ωστόσο, την τελευταία 15ετία, η Μαυροθάλασσα υφίσταται σημαντική πληθυσμιακή κάμψη, ενώ έχει πληγεί και από τη σταδιακή απομάκρυνση βασικών υπηρεσιών που στήριζαν τη λειτουργία της. Το οριστικό κλείσιμο του υποκαταστήματος της Τράπεζας Πειραιώς τον Νοέμβριο του 2023 αποτέλεσε ένα ακόμη πλήγμα.

Το χωριό έχει ποικιλόμορφη πληθυσμιακή σύσταση: Ντόπιοι που μένουν στη συνοικία του Πύργου, οι οποίοι ήταν οι πρώτοι της κάτοικοι της Μαυροθάλασσας, Θρακιώτες, Πόντιους, Βλάχους και Σαρακατσάνους.

Η εκπαιδευτική της κοινότητα αποτελείται από παιδικό σταθμό με 19 παιδιά, νηπιαγωγείο με 28 παιδιά, Δημοτικό Σχολείο με 88 (Καστανοχώρι, Ίβηρα, Άγιο Δημήτριο, Τράγιλο, Αηδονοχώρι, Ευκαρπία και Νέα Κερδύλλια), γυμνάσιο με 67 μαθητές και λύκειο με 43 αντίστοιχα.

Οι κάτοικοι του χωριού ασχολούνται με τη γεωργία και καλλιεργούν βαμβάκι, ηλίανθο, σιτάρι, τριφύλλι, ηλιόσπορο, βιομηχανική ντομάτα, ενώ όσο υπήρχε το εργοστάσιο ζάχαρης Σερρών στήριζαν και την τευτλοκαλλιέργεια.

Ο πρόεδρος του χωριού Παναγιώτης Μοσχίδης εκτιμά ότι το χωριό κατοικείται από 900 περίπου ανθρώπους, έχει υποστεί μεγάλη πληθυσμιακή κάμψη, αλλά παραμένει το κεφαλοχώρι της περιοχής. Με θλίψη δηλώνει στο LionNews.gr ότι δυστυχώς  η Μαυροθάλλασα μικραίνει, γεγονός στενάχωρο για όλους, διατηρεί όμως τη ζωντάνια της χάρη στην έντονη πολιτιστική ζωή. «Στο χωριό λειτουργεί ΚΕΠ και Κέντρο Υγείας, λαϊκή αγορά κάθε Τετάρτη. Υπάρχει επίσης ιδιωτικό μικροβιολογικό εργαστήρι και τρία λογιστικά γραφεία. Έπαψε να λειτουργεί ο αγροτικός συνεταιρισμός του χωριού, που πουλούσε γεωργικά φάρμακα κι έκανε δηλώσεις ΟΣΔΕ. Τέλος μια δραστήρια Φιλαρμονική κι ένα γυμναστήριο που δημιουργήθηκε μέσα από το πρόγραμμα Ελλάδα 2004».

Η αθλητική και πολιτιστική δράση

Στο χωριό λειτουργούσε επί χρόνια ο ποδοσφαιρικός σύλλογος «Άρης» με έτος ίδρυσης το 1952, που ανέστειλε τη λειτουργία του το 2020. Από τον σύλλογο αυτό ξεκίνησαν οι ποδοσφαριστές Ανθουλάκης και Ρήγας, οι οποίοι αγωνίστηκαν στην ομάδα της Καβάλας στις αρχές της δεκαετίας του 1980, ενώ την ίδια διαδρομή είχε κι ο Θόδωρος Τζιόλας, κάνοντας καριέρα ως επαγγελματίας ποδοσφαιριστής στην Καβάλα και τον Άρη Θεσσαλονίκης μεταξύ 1980 και 1990. Σήμερα στο γήπεδο γυμνάζονται οι παίκτες του «Αετού» Τραγίλου.

Τον τόνο δίνει στο χωριό ο Πολιτιστικός σύλλογος Γυναικών

Το χρώμα στο χωριό το δίνει ο πολιτιστικός σύλλογος γυναικών από το 1982. Στον οποίο εντάσσεται κι ο μουσικοχορευτικός σύλλογος. Σύμφωνα με όσα εξέφρασε στο LionNews η πρόεδρός του Βιβή Βασιλικούδη ο εν λόγω σύλλογος έχει πλούσια κοινωνική και πολιτιστική δράση. «Για τρίτη χρονιά φέτος διοργανώθηκε αγώνας δρόμου για φιλανθρωπικό σκοπό στις αρχές Μαΐου. Δύο φορές τον χρόνο γίνεται εθελοντική αιμοδοσία. Την περίοδο των Χριστουγέννων διοργανώνουμε παραστάσεις και γιορτινό bazaar. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει η λαογραφική συλλογή που φιλοξενείται στο παλιό δημαρχείο, όπου εκτίθενται χρηστικά αντικείμενα όλων των φυλών της περιοχής μας κι έτσι φωτογραφίζεται η ιστορία του τόπου μας κατά χρονολογική σειρά. Τους καλοκαιρινούς μήνες εμφανίζεται κίνηση στο χωριό μας με αποκορύφωμα τις εκδηλώσεις ενόψει Δεκαπενταύγουστου. Ο σύλλογος αριθμεί 160 μέλη και προσπαθούμε να τον κρατήσουμε διακαώς, δείχνοντας ανάλογη μέριμνα στην ψυχαγωγία της τρίτης ηλικίας. Αντιθέτως τα νέα ζευγάρια παραμένουν λιγοστά την όποια ελπίδα δίνουν μερικές τρίτεκνες οικογένειες».

Στη Μαυροθάλασσα  υπάρχει ο κυνηγετικός σύλλογος «Λέων» που είναι επίσης από τους πιο παλιούς συλλόγους κι ο σύλλογος της Αγίας Μαρίνας που ιδρύθηκε από κατοίκους του οικισμού Πύργος.

Πληθυσμός Μαυροθάλασσας από το 1951 έως σήμερα

Στην πρώτη μεταπολεμική απογραφή του 1951 η κοινότητα εμφανίζεται να έχει 2.576 κατοίκους, αλλά σε αυτό συνεισέφεραν οι 505 κάτοικοι του οικισμού Τραγίλου. Δέκα χρόνια αργότερα στην απογραφή του 1961 το χωριό εμφανίζεται με 2.234 κατοίκους. Το 1971 με 2.000, το 1981 με 1.925, ενώ το 1991 με 1.767 κατοίκους. Στις αρχές της δεκαετίας του 2000 κατοικείται από 1.703 άτομα, το 2011 από 1.572 και τέλος το 2021 από μόλις 1.300.

Η Μαυροθάλασσα ήταν έδρα του δήμου Τραγίλου με το σχέδιο «Καλλικράτης» το 1998. Πρώτος δήμαρχός της ο Δημήτρης Παπαπαναγιώτου και στη συνέχεια επί δυο θητείες ο Χρυσόστομος Γκαντίδης, επί ημερών του οποίου εγκαινιάστη vκε το Κέντρο Υγείας.

Δημήτρης Νάτσιος